De legionellabacterie groeit in water met een temperatuur tussen de 20 en 50 graden Celsius. Als het water in hele kleine druppeltjes (nevel) in de lucht komt, kan iemand de bacterie inademen en besmet raken. Van nature komt de bacterie voor in grond en in water.
Als mensen kleine druppeltjes water met de legionellabacterie inademen, komt de legionellabacterie in de longen terecht. Daar kan de bacterie klachten veroorzaken. Mensen worden niet ziek door het drinken van besmet water. Een patiënt draagt de legionellabacterie niet over naar andere mensen. Het inademen van legionella kan gebeuren via kleine waterdruppeltjes of deeltjes tuinaarde.
Hoe gevaarlijk is legionella?
De meeste mensen worden niet ziek als ze de legionellabacterie inademen. Als er klachten ontstaan, gebeurt dat meestal binnen twee tot tien dagen nadat de bacterie is ingeademd. Sommige mensen krijgen milde, griepachtige klachten. Dat gaat na een paar dagen vanzelf weer over. Heel soms veroorzaakt de legionellabacterie een ernstige longontsteking. Dat heet ook wel veteranenziekte of legionellalongontsteking. Deze longontsteking kan zo ernstig verlopen dat mensen eraan kunnen overlijden. Er bestaat geen vaccin tegen de legionellabacterie, de behandeling met antibiotica is wel mogelijk.
Mensen die meer kans hebben om een ernstige longontsteking te krijgen zijn ouderen, mensen met een slechte gezondheid of een verminderde afweer en rokers. Longontsteking door legionella komt bijna nooit voor bij mensen die jonger zijn dan 40 jaar.
Wat kan ik er zelf aan doen?
De kans dat u thuis ziek wordt door legionellabacteriën is erg klein. U kunt legionella-groei wel beperken door op het volgende letten:
- Stel de boiler of combiketel goed af (tenminste 60 graden)
- Gebruik het warme en koude water minimaal wekelijks. Spoel direct na terugkeer van vakantie even de kranen en douche door om het water te verversen. Drinkwaterbedrijven adviseren om de leidingen door te spoelen als het water langer dan een week niet is gebruikt. Volg hierbij de volgende stappen, om efficiënt en veilig te werk te gaan:
- Spoel allereerst de toiletten een keer door. Op deze manier ververst al een groot deel van het water in de leidingen.
- Open alle koude en warme kranen in huis. Laat ze een minuut rustig doorstromen.
- Spoel ten slotte de douches door. Houd de sproeikop onder water en leg een doek over de emmer. Op deze manier voorkom je verspreiding van waternevel en het risico dat je het inademt.
- Maak apparaten die water vernevelen of sproeien regelmatig schoon. Laat geen water in deze apparaten staan als het langer dan een week niet wordt gebruikt. Voorbeelden:
Tuinslang, hoge drukspuit en andere sproeiende (speel)apparaten na gebruik goed leeglopen. Leeg ook de plantenspuit na ieder gebruik.
Bubbelbad (spa, whirlpool, jacuzzi, hot tub, etc.) regelmatig reinigen en ontsmetten volgens de gebruiksaanwijzing. Staat het bubbelbad in de tuin? Zorg dat er geen aarde/grond in het water komt.
Apneu-apparaat (CPAP): Vul het waterreservoir met afgekoeld gekookt water en ververs dit dagelijks. Reinig het masker dagelijks. Reinig en ontsmet het reservoir wekelijks volgens de gebruiksaanwijzing.
Ontkalk de douche regelmatig.
Luchtbevochtigers: vullen met gekookt en afgekoeld water. Reinig en ontkalk regelmatig het reservoir en ververs het water minimaal wekelijks
Waterbevalling: maak het bad voor gebruik schoon en vul het bad pas als de bevalling begint. Gebruik geen baden met watercirculatie of verwarming. Gebruik bij huurbaden altijd een hygiënische hoes.
U kunt geen legionella-longontsteking krijgen van apparaten waar de temperatuur regelmatig boven de 60°C komt of waarvan het water niet wordt verneveld. Voorbeelden: koffiezetapparaten, waterbakjes (bijv. op verwarming) en stoomapparaten.
Bronnen:
https://www.rivm.nl/legionella
